Ngày 2/9/1945 - Ngày vinh quang của dân tộc Việt Nam anh hùng

Năm 1945, trải qua muôn vàn thử thách cùng các cao trào cách mạng vào những năm đầu thập niên 40, Đảng ta đã được củng cố và phát triển nhanh chóng. Ngày 14/8/1945, phát xít Nhật đầu hàng vô điều kiện, Chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc. Theo thỏa thuận của các nước Đồng minh, sau khi phát xít Nhật đầu hàng, quân đội Anh và Tưởng sẽ vào Đông Dương để giải giáp quân đội Nhật. Trong khi đó, thực dân Pháp lăm le dựa vào Đồng minh hòng khôi phục địa vị thống trị của mình; đế quốc Mỹ đúng sau các thế lực này cũng sẵn sàng can thiệp vào Đông Dương; những phần tử phản động, ngoan cố trong chính quyền tay sai Nhật đang âm mưu thay đổi chủ, chống lại cách mạng.
Ngay sau khi Nhật đầu hàng, quân Đồng minh chưa vào Đông Dương, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào, Tuyên Quang (tháng 8/1945) khẳng định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới” và quyết định phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương; đồng thời, đề ra ba nguyên tắc bảo đảm tổng khởi nghĩa thắng lợi, đó là: Tập trung, thống nhất, kịp thời. 23 giờ ngày 13/8/1945, Ủy ban Khởi nghĩa ra Quân lệnh số 1 hiệu triệu toàn dân tổng khởi nghĩa. Ngày 16/8/1945, Đại hội Quốc dân họp tại Tân Trào thông qua “10 chính sách lớn của Việt Minh”; thông qua “Lệnh tổng khởi nghĩa”; quy định quốc kỳ, quốc ca; thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Trung ương, tức Chính phủ Lâm thời do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi nhân dân cả nước tổng khởi nghĩa, trong đó chỉ rõ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước đồng loạt vùng dậy, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành chính quyền. Chỉ trong vòng 15 ngày cuối tháng 8/1945, cuộc tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi hoàn toàn, chính quyền trong cả nước về tay nhân dân. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội lịch sử, trước cuộc mít tinh của gần một triệu đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ Lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước quốc dân và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời (nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam).
Sự kiện này đã trở thành mốc son chói lọi trong lịch sử nước ta, viết tiếp những trang sử huy hoàng của ngàn năm về trước, là biểu tượng cho chiến thắng của một dân tộc ngoan cường chống thực dân và phong kiến. Sự kiện này chẳng những đã khai sinh một nhà nước mới - nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước độc lập đầu tiên trong hệ thống thuộc địa thế giới, mà còn báo hiệu sự cáo chung của chủ nghĩa thực dân cũ và thành lập của một chế độ xã hội mới - chính quyền công nông đầu tiên ở khu vực Đông Nam châu Á. Từ đây, nhân dân ta đã thực sự trở thành người chủ của đất nước, tự quyết định vận mệnh, con đường phát triển của dân tộc mình dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản quang vinh. Một kỷ nguyên mới tươi sáng được mở ra cho đất nước ta: kỷ nguyên của độc lập, tự do.
78 năm trôi qua, đất nước ta tuy có những thời kỳ cam go, với đầy rẫy những khó khăn, thách thức, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng cùng với những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, Việt Nam đang từng ngày vững bước tiến lên trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và đạt được thành tựu quan trọng, nhất là sau hơn 37 năm thực hiện đường lối đổi mới, với cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế ngày càng nâng cao. Sự kiện ngày 2/9, mãi mãi là động lực, nguồn cổ vũ tinh thần cho toàn thể dân tộc Việt Nam, quyết tâm “đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập” của dân tộc, xây dựng nước nhà hùng mạnh, nhân dân được ấm no, tự do, hạnh phúc.
Minh Vy